401 – Wetenschapsnieuws als medicijn tegen populisme 🤯

Wetenschapsjournalist Krijn Soeteman is sinds kort hoofdredacteur van Scientias.nl, een site die wetenschap voor iedereen begrijpelijk wil maken. In deze aflevering neemt hij je mee in zijn wereld van onderzoek, feiten en de strijd tegen misinformatie. Hoe zorg je ervoor dat wetenschap niet alleen toegankelijk wordt, maar ook blijft hangen in een tijd waarin feiten steeds vaker worden bevraagd?

Je hoort alles over de nieuwe podcast van Scientias en hoe Krijn, samen met Diederik Jekel, probeert het grote publiek te bereiken met onderwerpen die gaan van klimaatverandering tot de ontdekking van het Higgs-deeltje. Verwacht een gesprek vol inzichten, anekdotes en een kijkje in de keuken van wetenschapsjournalistiek.

We praten over de uitdagingen waar wetenschapsjournalistiek mee te maken heeft, zoals nepnieuws, populisme en een maatschappij die steeds kritischer naar de wetenschap kijkt. Hoe kun je wetenschappelijk nieuws brengen dat zowel accuraat is als aansprekend voor een breed publiek? Krijn vertelt ook over de manier waarop Scientias.nl een frisse start heeft gemaakt, met meer artikelen, een podcast en slimme social media-strategieën.

Daarnaast duiken we in concrete voorbeelden: wat is de invloed van glyfosaat op waterkwaliteit, hoe zat het met de ontdekking van het Higgs-deeltje, en wat zegt de wetenschap over klimaatverandering en de rol van politiek daarin? Krijn deelt zijn visie en laat zien waarom wetenschap niet alleen belangrijk, maar ook fascinerend is.

Shownotes

• Scientias.nl – De plek waar wetenschap voor iedereen begrijpelijk wordt gemaakt.
• Boek: Cryptovaluta voor Dummies – geschreven door Krijn Soeteman.
• Diederik Jekel – Wetenschapscommunicator en Krijns partner in crime bij Scientias.
• Higgs-deeltje – Wat het is en waarom het zo belangrijk is voor onze kennis van de natuurkunde.

Tijdschema

0:00:00 Reclame: ICT Group
0:00:42 Introductie Krijn Soeteman en zijn rol bij Scientias
0:02:08 Het belang van wetenschapsjournalistiek en bereikbaarheid
0:06:56 Wetenschap als nieuws of als luchtig nieuwtje
0:10:05 Hoe AI en algoritmes journalistiek beïnvloeden
0:12:31 Populisme, wetenschap en klimaatdiscussies
0:19:01 Samenwerken met Diederik Jekel en het vernieuwen van Scientias
0:24:13 Korte podcasts versus uitgebreide diepgang
0:33:15 Glyfosaat: wetenschap in actie en zelfcorrectie
0:40:05 Wetenschap als antwoord op maatschappelijke vragen
0:47:09 Nepnieuws en hoe je het gesprek kunt aangaan

Hashtags

#Wetenschap #Wetenschapsjournalistiek #Scientias #KrijnSoeteman #MetNerdsOmTafel #Klimaatverandering #Nepnieuws #AI #HiggsDeeltje #Wetenschapspodcast

Transcript

Randal:
[0: 42] In deze aflevering hoor je alles over de nieuwe wetenschapspodcast van Scientias. Hoe hoofdredacteur Krijn Soeteman meer mensen naar wetenschapsnieuws denkt te brengen. En wat je kan zeggen als mensen denken dat wetenschap ook maar een mening is. Welkom bij Met Nerds om tafel. We praten vandaag met Jureen Ubachs. En mijn naam is Randel Peel. Onze gastneurd van vandaag is Krijn Soeteman. En Krijn is wetenschapsjournalist met een voorliefde voor cryptomuntjes. En hij schreef het boek Cryptovaluta voor Dummies. Hij was jarenlang freelance wetenschaps- en techjournalist. Maar nu ben je hoofdredacteur van Scientias.nl.

Krijn Soeteman:
[1: 29] Dat klopt helemaal.

Randal:
[1: 30] En dan reist natuurlijk de vraag. Allereerst, Krijn, welkom terug.

Krijn Soeteman:
[1: 33] Ja.

Jurian:
[1: 33] Je hebt hier vaker gezeten. Ja, welkom bij ik.

Randal:
[1: 35] Oudkollega van mij ook. Laten we dat niet vergeten. Iedereen die jou nog herkent is oldschool.

Krijn Soeteman:
[1: 39] Nou, er waren best wel mensen die mij herkenden in de chat vandaag. Dus dat gaat best goed, vond ik.

Randal:
[1: 43] Ja, lekker toch. Dus oud-collega van Jur. Het voelt voor mij alsof ik ook oud-collega, maar we hebben elkaar gemist, denk ik.

Krijn Soeteman:
[1: 49] Ja, maar we hebben wel van die MOAM’s samen gedaan.

Randal:
[1: 52] Precies.

Jurian:
[1: 54] Het voelt voor mij alsof ik ook ooit een oud-collega van Jur ben.

Randal:
[1: 57] Ja, nee, klopt. We hebben een rode draad in ons leven die het tweakers. Voor tijd voor een tattoo, vind ik wel. Iedereen die daar ooit gewerkt heeft. En dan Henk, op je been minimaal.

Krijn Soeteman:
[2: 05] Ja, Henk.

Randal:
[2: 06] Ja, precies.

Krijn Soeteman:
[2: 06] Uiteindelijk is dat wel de leukste.

Randal:
[2: 08] Vind ik ook. Hé, Scientias. Ik zei het al, je hebt heel lang gefreelance. En dat klinkt soms als een droombaan. Soms wel, soms niet. Maar nu ben je hoofdredacteur. Het is grappig. Ik ben drie maanden geleden begonnen

Randal:
[2: 22] als directeur bij Freedom Internet. Jij bent even lang geleden begonnen als hoofdredacteur bij Scientias. En ondanks dat jullie promovideo zegt dat er 800.000 unieke bezoekers per maand komen, had ik er nog nooit van gehoord. Hoe diep moet ik mij schamen?

Krijn Soeteman:
[2: 37] Het is een site waar heel veel mensen opkomen door eigenlijk Google Discover. Mensen met Android telefoons als je de verkeerde kant op swiped. Dat is toch wel een bovenleggere plek.

Randal:
[2: 48] Happy little accidents.

Krijn Soeteman:
[2: 50] Ja, en mensen die gewoon iets zoeken. Dus onze informatie staat gewoon hoog aangeschreven. In de zin van dat het vaak wetenschappelijke papers zijn die dus voor de gewone mensen zijn uitgelegd. En dat is natuurlijk ook het leuke. Want uiteindelijk, bestaat wetenschapsnieuws nou wel? Zijn het eigenlijk nieuwtjes? Er is in de wetenschap nieuws of nieuwtjes?

Randal:
[3: 11] Hoe semantisch… Jur, is dit een discussie die jij weleens op de redactie hebt? Want voor mij is het hetzelfde.

Jurian:
[3: 17] Nieuws of nieuwtjes?

Krijn Soeteman:
[3: 17] Ja.

Jurian:
[3: 19] Ja, ik denk meer dat sommige dingen gewoon niet zozeer… Kijk, bijvoorbeeld… Israël bombardeert Gaza. Doe ze nu trouwens even niet, wapenstilstand. Maar dat is niet echt een nieuwtje. Dat is gewoon nieuws. Terwijl… Mijn broer gaat trouwen. Dat is een nieuwtje.

Randal:
[3: 36] Dus het is kaliber van…

Krijn Soeteman:
[3: 38] Ik denk dat bij wetenschapsnieuws is het heel belangrijk dat je gewoon meekrijgt wat er een beetje zo gebeurt in verschillende wetenschapsgebieden. Dus het kan alle kanten op gaan van keiharde beta naar psychologie of gezondheid. Naar alle kanten op. En heel soms zit er echt groot nieuws. Bijvoorbeeld rond zo’n PFAS-schandaal en dat soort zaken. Maar dat is al een tijd geleden. en dat is eigenlijk zelfs bij al het nieuws in mijn ogen is het nou enorm nieuws ik denk dat wij eigenlijk iets brengen wat ook gewoon een stukje positiever kan zijn al heel erg veel klimaat de laatste tijd, dus ja het is ik vind het gewoon super gaaf dat je dus zeker bij bepaalde beta projecten en ook alpha projecten een geschiedenis in kunt duiken of juist wat gebeurt er nou in die laboratoria wat gebeurt er nou op de plekken waar de cleanrooms zijn, hoe werkt het nou eigenlijk En daar zijn we dus nu mee bezig. Onder andere ook met mijn collega Diederik Jekel. En uiteraard andere collega’s die al jaren schrijven. Zoals Vivian, Jeannette en André.

Krijn Soeteman:
[4: 42] En uiteraard Jorik die de moderatie doet. Ja, met die groep mensen zijn we gewoon bezig om wetenschap gewoon ook naar de mensen te brengen. Van goh, niet in die grote ivoren toren. Dat is hartstikke makkelijk om te gaan zitten.

Randal:
[4: 55] O ja?

Krijn Soeteman:
[4: 56] Ja.

Randal:
[4: 56] Is dit goed?

Krijn Soeteman:
[4: 58] Ik wil er niet zitten per se. Ik weet niet hoe jij normaal, als je wetenschapsnieuws leest… Waar lees je dat? Waar haal je dat vandaan?

Randal:
[5: 04] Quest.

Jurian:
[5: 06] Ik wil zeggen tweakers. Maar ik geloof niet dat dat een heel erg allesomvattende bron is… dat het gaat om wetenschapsnieuws.

Randal:
[5: 12] Nee, en ik lieg ook, want ik lees de Quest niet. Maar dat is wel waar ik aan denk.

Jurian:
[5: 15] Ik lees in principe… Ik ga niet actief op zoek naar wetenschapsnieuws. Dus alles wat de mainstream media… Of in het beste… Ja, ik denk dat tweakers daar nog net een beetje tussenin valt. Maar als de tweakers niet haalt, dan lees ik het niet, denk ik.

Krijn Soeteman:
[5: 27] Tweakers is natuurlijk eigenlijk alleen maar beta. En dat is een keer een ding wat in de ruimte geschoten is. Misschien ook weer erg vaak de laatste tijd.

Randal:
[5: 35] Dat leert. Dat wil betekenen is.

Jurian:
[5: 38] Ik zit me wel af te vragen of we met tweakers iets te doen over… We hebben natuurlijk regelmatig een podcast gehad over kweekvlees. Dat soort dingen. Dat zit ook heel erg in de wetenschapshoek. Ik weet niet of we daar iets mee doen met tweakers. Het is wel science, maar geen tech, denk ik.

Krijn Soeteman:
[5: 53] Ja, dus ik vraag van wanneer komt dan zoiets dan daadwerkelijk in het nieuws? Eigenlijk de eerste keer dat het grootste nieuws kwam was in 2013 volgens mij. Toen was de eerste kwekvleesburger in Nederland gemaakt.

Jurian:
[6: 07] Hoe wanneer was dat?

Krijn Soeteman:
[6: 08] Volgens mij 2013, zomer 2013.

Jurian:
[6: 10] Tijdje terug al.

Krijn Soeteman:
[6: 11] En dat kostte toen nog een paar honderdduizend euro. Dat is aan de ene kant fantastisch. Dus denk ik om te laten zien van kijk, we zijn op een mooie, interessante, goede weg. Alleen wat onthouden mensen ervan? De mensen die zeg maar liever geen dieren eten. Die zeggen ja stop dan gewoon met vlees eten. Er zit heel vaak geen nuance omheen. En dat is uiteindelijk denk ik dat je eigenlijk ook als redactie. Ook af en toe wel een beetje moet terugpraten. En dat was natuurlijk ook bij Tweakers. Wij praten daar zeker bij grote artikelen. Toch wel vaak een woordje mee met de mensen die daarop reageren. En ik denk dat dat heel belangrijk is. En daarom zijn we dus nu ook met die podcast begonnen. En dat viel als eerste groep natuurlijk de M-Lot groep op. Die zeiden, hé, hé, dit is een podcast van Stratus met mij.

Randal:
[6: 56] Heel snel gezien. Ik zag het eerder op Instagram dan op onze eigen Slack. Maar het scheelde niet veel.

Krijn Soeteman:
[7: 02] En dat is eigenlijk waar Diederik en ik in eerste instantie mee bezig zijn. Ik zag ook al vragen erover. Ik weet niet of we daar zo meteen op terugkomen.

Randal:
[7: 08] Zeker wel.

Krijn Soeteman:
[7: 09] En ja, ook dat gesprek aangaan. Een beetje een community maken die niet alleen maar geïnteresseerd is in wetenschap. Maar ook de mensen die denken van. Ja, wetenschap, is dat niet te moeilijk voor mij? Nee, in ons hele leven zit het. Altijd overal. En dat maakt het misschien ook wel lastig. Want alles wat wij doen, alles wat wij om ons heen hebben, is allemaal bedacht door mensen. En in eerste instantie was het natuurlijk hoop, trial and error. En op een gegeven moment kun je dat allemaal gaan bekijken. Hoe werkt het nou echt? Hoe maak je nou een stalen paal waar die stoel op staat? Ja, ooit is dat bedacht in de ijzertijd. En eigenlijk daarvoor in de bronstijd hoe je een beetje legeringen moet maken. Maar uiteindelijk uitzoeken wat nou het beste tegen bijvoorbeeld… Ik wil niet zeggen dat het een metaal is. Maar hoe kun je bijvoorbeeld een fusiereactor maken? Dat heeft ook een bepaalde wand nodig. En daar moet je allemaal materiaalonderzoek voor doen.

Randal:
[7: 56] Ben je nou een prediker dat wetenschap interessant is? Want, hè?

Randal:
[7: 59] Dus denk ik iedereen het wel mee eens. Maar ik ben heel erg benieuwd. Als jij nou de toekomst bent van Scientias. Hoe zit dat verleden in elkaar? Want ik hoorde dat het 15 jaar bestaat. Ik kom het tegen omdat ik het op Instagram zie. Dus het moment dat jullie een podcast lanceren hang ik aan jullie lippen. maar de jaren daarvoor tekst… nooit gezien. En je begon net over een ivoren toren. Ik snap dat je denkt, we willen het een beetje… naar beneden brengen. Naar het gewone volk. Maar… Dan denk ik gelijk ook weer aan Qwest. Waar is die rol weggelegd? Want wetenschapsnieuws. Ja, dat kan eigenlijk elk medium wel doen.

Krijn Soeteman:
[8: 34] Klopt. En toch gebeurt het weinig. En uiteindelijk verdwijnt het er ook weer vaak ergens. Omdat het. Je hebt er toch mensen voor nodig. En die moeten dat toch maken. En ik.

Jurian:
[8: 43] Je moet ze ook geld geven.

Krijn Soeteman:
[8: 44] Je moet ze ook geld geven. En dan kun je natuurlijk zeggen van. Kun je dat niet gewoon met AI doen. Je kunt heel veel daarmee doen denk ik. Maar ik denk dat. dat dat uiteindelijk toch wel ook dingen wel lastig maakt. Want er weet op een gegeven moment niemand meer waar iets over gaat. Dus ik denk dat het heel goed is dat je dat toch als redacteur doet. En ik denk dat je daar AI bij mag gebruiken. Ik denk dat heel veel mensen dat ook ongemerkt al doen. Dus als je een vertaling doet of zo, bijvoorbeeld even dat stukje Engels en Nederlands vertalen. Ik pak daar toch eigenlijk altijd een AI voor. Zonder dat je dat dan direct door hebt. Of machine learning, algoritme.

Randal:
[9: 16] Ja, een tekst die al bestaat verfijnen, dat vind ik met AI hartstikke prima, Gima. Als je echt van nul naar iets moet komen. En dat moet feitelijk correct zijn. Dat is soms niet zo handig.

Krijn Soeteman:
[9: 26] Het verbaast me dat mensen. We hebben het dus nu specifiek over hebben. De large language models die terugpraten. De gezellige chatbots. Het verbaast me dat mensen dat gebruiken als zoekmachine. Want vaak klopt het eerste resultaat. Klopt vaak wel. Maar best wel vaak ook niet. Nog steeds. En hoe verder je gaat in zo’n chat. Hoe vaker de dingen inslijp je er niet meer kloppen.

Randal:
[9: 46] Bij mij is het vaak zo. Als ik dan vraag op een gegeven moment. Wat is je bron? Of kun je een website linken waar het dan staat?

Krijn Soeteman:
[9: 50] Oh, sorry, ik had geen bron of zo.

Randal:
[9: 52] Meestal komt het dan heel snel de aap uit de mouw.

Jurian:
[9: 54] Ik heb het zelfs van.

Krijn Soeteman:
[9: 56] Ja, dat is best wel nasty. Dus dat is natuurlijk wat mensen moeten leren ook. Dus ik ben heel benieuwd hoe dat allemaal gaat.

Randal:
[10: 05] Maar even terug naar de basis. Ik heb hier aan tafel samen met Jur vaker wetenschappers aan de tand gevoeld. En die zitten dan allemaal te bitchen op Elsevier. En hoe ze moeten publiceren. En welke rat race daarachter zit. En waar het geld vandaan komt. En dat je amper onderzoekswetenschappers in Ferraris rond ziet rijden. Ook al hebben ze een heel erg noodzakelijk medicijn ontdekt enzovoort. Maar in dit geval, je bent een website. Ik zie er nou niet overdreven veel reclame op staan.

Jurian:
[10: 37] Het staat wel wat.

Randal:
[10: 38] Wat is het ontstaan en daarna het bestaansrecht nou? Want wetenschapsjournalistiek aan zich voelde voor mij niet als een gat in mijn… Mediaconsumptie, zeg maar.

Krijn Soeteman:
[10: 52] Heb je andere onderwerpen die je specifiek volgt? Zeg maar, waarschijnlijk volg je specifiek tech.

Randal:
[10: 58] Ja, voor mij is het echt… Ik volg bepaalde podcasts. En af en toe ben ik er een paar zat. En dan gooi ik die weg. En dan zoek ik weer nieuwe. En die vind ik dan. En dan raak ik die op den duur zat. Maar ja, ik ben echt iemand die luistert. Ik haat lezen.

Krijn Soeteman:
[11: 10] Ja. Dan denk ik dat we wel een interessant niche hebben. Want er zijn veel Engelstalige podcasts over wetenschap. En die zijn, vind ik vaak best nog wel hoog over. En dan denk ik, ik vind het heel interessant. Maar ik denk dat je wel dan vrij al een paar trapjes misschien zelf ook wel gestudeerd moet hebben. Dat dat praktisch al wordt. Maar misschien zijn dat een podcast die ik luister. En dan ben je eigenlijk al heel snel, denk ik, toch mensen kwijt. Trouwens mij ook vaak, want ik heb daar soms ook helemaal geen zin in.

Randal:
[11: 40] In Nederland heb je Onbehalde Apen.

Krijn Soeteman:
[11: 42] Ja, vind ik een leuke podcast. Daar kan ik eigenlijk niks anders over zeggen dan dat. Ja, dat vind ik gewoon een leuke podcast. Maar ik merk wel dat ik op een gegeven moment… dat hij ook al een beetje uit mijn lijstje is verdwenen. Maar ik heb ook momenten… ik merk zeker rond deze tijd… eigenlijk, en dat heeft niks te maken met… maar vooral alles met de politieke situatie… dat ik merk dat ik zoek naar dingen die… toch vooral vrolijk zijn en niet direct ergens.

Randal:
[12: 07] Help me herinneren als je ze kan vinden, want het is lastig.

Jurian:
[12: 10] Dat is wel grappig dat je zei, je zoekt naar dingen die vrolijk zijn… maar wetenschap is natuurlijk wel de hoek… waar de verwaarschuwingen over het algemeen vandaan komen. Over hoe het gaat met ons en de wereld en onze gezondheid. En onze bewerkte voedselproducten in de supermarkt. En ga zo maar door. Dus je zit wel in de hoek waar natuurlijk ook de bringers of doom vandaan komen.

Krijn Soeteman:
[12: 31] Ja, klopt. Wat ik best wel lastig vind is dat mensen dan vaak toch reageren alsof bijvoorbeeld klimaatverandering niet zou bestaan. En dan allemaal van die bekende argumenten van Stalhaal. En dan denk ik, jongens, alles om je heen is bedacht. Jouw telefoon had niet gefunctioneerd zonder de machines die bij ASML op een

Krijn Soeteman:
[12: 51] gegeven moment bedacht zijn. En dat is geen katpis. Dat is echt ongelooflijk gecompliceerd. En dan komen die mensen met de meest simplistische dingen van… Ja, daar wordt niet aan gekeken. En dan denk ik, hè? Als jij het meest simplistisch of kunt verzinnen of waarschijnlijk ergens opgepakt hebt… Waarom geloof je dat dan wel? En waarom geloof je al die mensen die al… Ik weet niet hoe lang we bezig zijn. Waarom geloof je dat dan niet? Het verbaast me zo verschrikkelijk. Je zegt net, El Cerviers en dat soort dingen… Die publiceren steeds meer open access. Dus je kunt wel steeds meer dingen makkelijk zelf lezen. Het is ook niet altijd even makkelijk om een paper te lezen.

Jurian:
[13: 27] Maar het antwoord op de vraag is natuurlijk heel makkelijk. Ten eerste is de waarheid zoals wij die zien… Verstandige mensen die zien. Die geloven is niet leuk. Is eng. En dan zijn er politieke leiders. Wereldleiders. Die tegen jou zeggen. Die waarheid is helemaal geen waarheid. Het is allemaal nep. En dat slaat beter aan bij wat jij wil geloven. Namelijk dat het allemaal nep is. En daar ga je al.

Krijn Soeteman:
[13: 54] Dat snap ik heel goed. Je vecht tegen populisme.

Jurian:
[13: 58] Je vecht tegen populisme.

Krijn Soeteman:
[14: 00] Klopt. En soms denk ik ook wel eens dan. Waarom durven wij als mensen niet vaker bezig te zijn met wat voor toekomst zou ik nou eigenlijk willen als ik hier dus naartoe fiets? Het is helemaal niet zo ver, zeg maar voor mij. Ik fiets de helft van de tijd nog steeds in een autowalm. Of ik fiets langs tegen elektrische auto’s die zo groot zijn dat ze eigenlijk niet meer passen in die straat.

Randal:
[14: 19] Sorry.

Krijn Soeteman:
[14: 21] Ja. Was dit nou precies wat het idee was met dat we misschien minder moesten gaan? In Amsterdam zijn zelfs meer auto’s gekomen. En ik snap dat als je niet in de grote stad woont dat het anders is. Maar een beetje dromen van. Waar zouden we naartoe willen gaan? En dat kun je volgens mij ook heel vaak met wetenschap doen. Maar dan moet je wel. Dan denk ik wel wat het belangrijk is.

Krijn Soeteman:
[14: 42] Om te weten wat wel of niet kan. Heel veel mensen komen dan uit bepaalde andere hoeken. Ja dan gaan we voedselbossen maken. Prachtig. Maar het moet ook heel veel mensen voeden. We hebben geen gesprek over. Waar we mee bezig zijn. Wat voor land willen we zijn. Misschien kun je wel Nederland als land. Beter ombouwen. Zoals een een of andere super producent van gewassen.

Randal:
[15: 04] Dat zijn we toch al, ben ik nou in de warmte?

Krijn Soeteman:
[15: 06] Klopt, maar je zou kunnen zeggen, je maakt het nog extremer. Je gaat gewoon dit land, wordt gewoon de voedselschuur. Maar goed, er wonen ook mensen in dat land. Dus je hebt ook weer mensen die dan denken, ja, daar heb ik geen zin in. Dus waar wil je dan uiteindelijk naartoe? Wil je dan een heel compacte stad met daarbuiten, bijvoorbeeld eigenlijk alleen nog maar landerijen die zorgen voor, ja, ultrasnel maar wel gezond gekwekte voedsel. Want dat betekent dat je heel snel heel veel research moet gaan doen. En echt gewoon de vaart volkeren moeten gaan overstijgen. En al die mooie onderdelen uit verschillende dingen. Zoals een voedselbos heeft zeker bepaalde voordelen.

Randal:
[15: 39] Maar wacht even, de BBB zegt dat we ons uit de stikstofcrisis moeten innoveren. Wat jij nu zegt klinkt voor mij ook politiek. Wat heeft de wetenschap erover te zeggen dan?

Krijn Soeteman:
[15: 48] Als je naar de wetenschap zou luisteren, dan wist je dat dit al 40 jaar aan de hand is, die hele stikstofcrisis.

Randal:
[15: 53] Ja, maar dat doen we niet.

Krijn Soeteman:
[15: 54] Nee, dus dat is het probleem. Dat probleem ligt bij allemaal oude CDA’ers die inmiddels hartstikke dood zijn. Dat is ook te veel. Je kunt ook niemand meer zeggen van ja…

Randal:
[16: 01] Je kunt ze nog één laatste pak rammel geven.

Krijn Soeteman:
[16: 03] Ja, dat klopt. Dat vind ik best wel lastig. En het gaat vaak om het gesprek. En dat is het dus niet. Er is alleen maar het is zo. En dan zeggen mensen, wetenschap is een geloof. Wetenschap is een dit. Het is ook gewoon heel erg interessant. Maar ook over historie. Of hoe kunnen we nou uitvinden dat iets 55 miljoen jaar geleden. Dat het zo warm was. Al dat soort dingen. Dat komt niet zomaar uit de lucht vallen. Er waren toen geen meetsystemen om het even mee te meten. Maar we hebben allemaal manieren om het wel te checken. En dat maakt het ook weer zo spannend. Ik vind het gewoon super vet. Het gebeurt niet heel erg vaak. Ik kan me niet eens direct herinneren. Maar bijvoorbeeld toen bij CERN de Higgs boson werd ontdekt. Als dat niet ontdekt was, dan had heel veel niet geklopt. En inmiddels zijn we weer een stukje verder. En zijn er weer allemaal vragen omheen gerezen. Maar dat is mega abstract. En dat voelt zo ver weg. Dat vindt iedereen altijd wel het beste. Behalve dat het veel geld kost. Dat is relatief gezien, een paar miljard. En dat vinden mensen dan veel geld.

Randal:
[17: 15] De helft van dat budget zit in documentaires met Neil de Graas Thijssen.

Krijn Soeteman:
[17: 18] Ja, dat moet wel. En dat is ook… In die zin is vaak… Die beta-kant van de wetenschap is vaak heel relatief veilig. Mensen vinden het allemaal mooi, want het is zo ver weg. Daar kun je…

Randal:
[17: 32] Het is een soort van de hele mensheid als geheel verdient dan even applaus. En dat voelt lekker. Je hebt even geen vijanden om je…

Krijn Soeteman:
[17: 38] Dat was natuurlijk ook ooit de reden om scène op te richten. Dat wij zouden gaan samenwerken en niet boos op elkaar zouden zijn.

Randal:
[17: 43] Boos onder elkaar zou zijn. Maar neem me mee naar die site. Waarom, je noemt terecht die drie redacteuren die er al langer zitten. En er zit een heel team, maar er is wel iets veranderd sinds jouw komst. Wat is er aan de hand?

Krijn Soeteman:
[17: 56] De grootste verandering is eigenlijk dat we de social media posts zijn gaan oppakken. En een podcast zijn gaan maken.

Randal:
[18: 02] That’s it.

Krijn Soeteman:
[18: 04] En ook meer artikelen proberen te publiceren en dat soort zaken. En meer samenwerking. Er zijn heel veel dingetjes waar we mee zijn begonnen. Maar dat duurde natuurlijk allemaal.

Randal:
[18: 10] Hoe kwam dat op je pad? Kreeg je een belletje opeens? Uit het niets? Je stond op de camping. Nee, een zeilboot was jij. Tring, tring. Hé, Krijn.

Krijn Soeteman:
[18: 17] Nee, het kwam wel een beetje via via inderdaad. Ik wist niet van het bestaan van de vacature. En ik kreeg die door iemand anders die daar op gewezen was. Kreeg ik daar op gewezen. Toen dacht ik, laat ik eens bellen. Want ik vind het wel interessant klinken.

Randal:
[18: 28] Had je al voor Scientials geschreven eerder?

Krijn Soeteman:
[18: 31] Nee, maar in de tijd dat het opgericht werd, schreef ik zelf wel dat soort dingen voor nu.nl. Dat waren toen nog wat van onze concurrenten.

Randal:
[18: 39] Ja, ja.

Krijn Soeteman:
[18: 41] Maar ja, dus…

Randal:
[18: 42] En van wie is die site dan?

Krijn Soeteman:
[18: 44] De site is nu van PXR Media, dat is een uitgever. En die heeft onlangs best wel veel verschillende andere titels, vooral in de sporthoek overgenomen.

Randal:
[18: 53] Ken je die naam, Jur?

Jurian:
[18: 54] Nog een keer?

Krijn Soeteman:
[18: 55] BXR Media. Onder andere voetbal, primeur, international. Dat soort zaken.

Jurian:
[18: 59] Ja, die ken ik eigenlijk wel.

Krijn Soeteman:
[19: 01] Uitgever ken je natuurlijk vaak niet. Als ik in het Donald Duck kijk, stond er vroeger altijd. Hoor je, denk ik. Oh, dat is een uitgever.

Jurian:
[19: 06] Ja.

Randal:
[19: 06] Maar ik heb meer het idee dat er nog maar drie zijn of zo. Je hebt Media, Huis.

Jurian:
[19: 10] DPG. Je hebt best wel wat kleinere dingen. Bijvoorbeeld in Groningen heb je Pijper Media zitten. Die hebben ook best wel een aantal bladen. Je hebt best wel wat kleinere uitgeverhuisjes. Die nog best wel wat in huis hebben hoor. Maar dat zijn gewoon namen die je als consument niet per se kent.

Randal:
[19: 22] Nee.

Krijn Soeteman:
[19: 22] Dus zo heb je op die manier toch ook wat meer armstag en wat meer ruimte om dingen te doen. Bijvoorbeeld een podcast maken zonder dat je dat achter je eigen computersje thuis moet doen. Wat natuurlijk vaak zo is als je freelancer bent of je neemt je Zoom recorder mee en je zit dan… En nu kan ik toch wat meer faciliteiten.

Randal:
[19: 38] Kun je eens vertellen hoe Diederik Jekel hierbij betrokken is? Want voor mij is hij gewoon een van de… Bekende knuffelberen die ik graag over wetenschap hoor vertellen. Maar ik ken hem van tv. Eh, dat is een RTL-kop. Maar dat is dus blijkbaar niet.

Krijn Soeteman:
[19: 53] Ja, hij is gewoon ook freelancer. En maakt gewoon op verschillende plekken dingen. En je weet hoe dat werkt. En soms dan heb je ineens… Komt er iets samen. En dat is eraan zo maar gebeurd voordat ik daar zelf aan de slag was.

Randal:
[20: 06] Maar is het zo dat hij ook zijn naam, zijn gewicht… een beetje achter deze titel gehoord? Of is dat altijd al zo geweest? Want dan kan dat. Ik het over het hoofd heb gezien.

Krijn Soeteman:
[20: 14] Nee, dat is eigenlijk pas allemaal nu net begonnen. Dat was echt, dat wilde eigenlijk vlak voor de kerstkantie doen. Maar op een of andere rare manier vergeet ik altijd dat. Die hele periode, daar moet je eigenlijk niks…

Jurian:
[20: 23] Nee.

Krijn Soeteman:
[20: 24] Dat is gewoon…

Jurian:
[20: 26] December moet je zakelijk gewoon niet mee rekenen.

Krijn Soeteman:
[20: 28] Ja, dat vergeet je dan. Kijk, als freelancer moet ik altijd iets doen. Ja, nu ook wel, maar dat is dan…

Jurian:
[20: 33] Ja, het is wel heel veel brandjes in december. De belangrijkste maand van het jaar, zo is het natuurlijk ook nog maar. Dingen gedaan krijgen in december is wel…

Krijn Soeteman:
[20: 39] Nee, dat was… Al lerende…

Randal:
[20: 41] Al doen de leermen.

Krijn Soeteman:
[20: 43] Ja.

Randal:
[20: 44] En toen heb jij ouderwets gesolliciteerd. Dat vind ik wel mooi. Dat dat nog gebeurt. Ik hoor veel meer mensen om me heen. Die het eigenlijk inderdaad via via voor elkaar krijgen.

Krijn Soeteman:
[20: 55] Het heeft nooit echt als een echte sollicitatie gevoeld. Ook omdat je… De hele wetenschapsjournalistenbranche in Nederland is niet heel erg groot. En dat is ook niet zo gek misschien.

Randal:
[21: 10] Ik kan me wel voor dat jij dan degene bent die zegt. pot door, je moet een podcast. Of was het al lang een idee?

Krijn Soeteman:
[21: 15] Het idee stond er al, maar dat was wel het ding waar ik ontzettend naar uitzag. En ik moet heel eerlijk zeggen, ook het beste zijn met de socials, want dat is natuurlijk je weet natuurlijk vanuit heel veel wetenschappelijk onderzoek dat het eigenlijk slecht is, maar het is ook wel heel erg leuk.

Randal:
[21: 27] Slecht is?

Krijn Soeteman:
[21: 28] Slecht, slecht, slecht. Niet per se slecht, maar socials kun je ook verslaafd maken.

Randal:
[21: 31] Oh, dat social media slecht.

Krijn Soeteman:
[21: 33] Ja, sorry, dus de socials, ja.

Jurian:
[21: 34] Beste je wereldbeeld een beetje.

Krijn Soeteman:
[21: 36] Dus dat is toch ook wel heel erg leuk om daarmee te spelen van, goh, kun je misschien toch iets daartegenover zetten wat mensen ook oppikken. Dus daar zijn we ook druk mee aan het spelen.

Randal:
[21: 46] Hoe dan?

Krijn Soeteman:
[21: 47] Met shorts, met Diederik die dingen uitlegt van eigenlijk, nou dat is ook het leuke, dan krijg je via de ene socials dus vragen binnen. En sommige dingen zijn wel interessant, sommige niet. En die kunnen we dan short van maken. Je hebt maximaal 90 seconden. Dat is wel heel kort, maar aan de andere kant.

Randal:
[22: 04] Als dat lukt, dan heb je het goed begrepen.

Krijn Soeteman:
[22: 06] Ja, dus dat is wel echt heel leuk.

Randal:
[22: 08] Maar wat heb je eraan als titel? Want ik neem aan dat Dat advertenties toch het inkomstenmodel is. Is dat zo?

Randal:
[22: 16] Social media wordt je niet rijk. Dat is juist een vijand. Je wil niet dat al die eyeballs daar zijn. Die moeten op jouw site komen.

Krijn Soeteman:
[22: 21] Ja, maar jij zei ook van ik ken dat al niet. En nu ken je het misschien wel.

Randal:
[22: 24] Ja, het heeft gewerkt.

Krijn Soeteman:
[22: 25] En misschien dat je nu toch soort van zo’n… In plaats van dat je, ik weet niet wat vertietels je last zocht. Niks. Met de koffietafel ook niks.

Randal:
[22: 31] Nee, sowieso luister ik alleen maar. Koffietafel, nee. Kinderen zitten te keten. En dan ben ik al lang blij als ik ze… Ik heb wel eens dat ik inderdaad kids op school heb. En dan stap ik terug in die auto die daar voor de school staat. Heel treurig zo. Net als alle andere auto’s. En dat je dan mensen even vijf minuten iets te lang in die auto ziet zitten. Voor ze naar hun werk rijden. Dat is wel echt zo’n ritueeltje. Jarenlang was het voor mij het moment. Even decompression ofzo. Ja, maar ook gewoon. Voor mij gaat de wekker. En dan ga ik, als ik de kinderen wegbreng. Zelf douchen, aankleden. Kids helpen met aankleden. De tas vol, tanden poetsen. Jassen, schoenen aan. En dit allemaal willen de kinderen niet. Die zijn diametrically opposed. Alles wat ik wil. Zeven en vijf.

Krijn Soeteman:
[23: 14] Zeven.

Randal:
[23: 14] Ja, dus het is echt alles wat ik probeer voor elkaar te krijgen, gaan ze met volle gewicht proberen barst.

Jurian:
[23: 20] Maar gelukkig weggen ze niet veel.

Randal:
[23: 22] Nee, maar ze kunnen wel spartelen.

Jurian:
[23: 24] Dat geluid. Ja, tegenvallig mee spartelen.

Randal:
[23: 26] En dan in de auto stap ik in, deur dicht, eerste moment alleen.

Krijn Soeteman:
[23: 31] Ja.

Randal:
[23: 31] Dan dacht, ja, ga ik nog steeds niet zitten lezen, want dat zou pijn doen aan mijn ogen. Ik wil luisteren.

Krijn Soeteman:
[23: 35] Ja, en jij kijkt, luistert dan naar een podcast, neem ik aan.

Randal:
[23: 38] Ja, dat sowieso. Ik ben ook een beetje podcastmoeder, dus ik ben heel blij dat er iets nieuws is, waar ik weer even frisse zin voor heb. Alleen die afleveringen zijn zo kort, Krijn. Je mikt op een half uur.

Krijn Soeteman:
[23: 47] Wat de fuck. En toen zit ik ook nog op 38 minuten.

Randal:
[23: 50] Het is geen NOS op drie. Scientias, kom op. Ik wil diepgang.

Jurian:
[23: 56] Ja, tegelijk denk ik wel. Als je doel is om meer een breder publiek aan te spreken, dat het een beetje snappy en behapbaar brengen. Ik denk dat dat je wel ver gaat brengen. Ik denk namelijk dat de doelgroep, die zit te wachten op die lange podcast, die zijn sowieso al wel geïnteresseerd in science, denk ik.

Krijn Soeteman:
[24: 13] Die worden al vaak wel bediend.

Jurian:
[24: 14] En die kunnen het ook wel al vinden. Dus als je wil dat de groep daaromheen, die misschien nog niet wetenschapsnieuws tot zich neemt, ook interesse gaat hebben, denk ik dat die korte, snelle benadering wel werkt.

Randal:
[24: 25] Ja, hoop ik in ieder geval voor. En ik heb op play geklikt. Zo is het ook.

Krijn Soeteman:
[24: 29] Dat is heel goed.

Randal:
[24: 30] Hoe vind je daar geld mee?

Krijn Soeteman:
[24: 32] Dat zijn volgens mij ook pre- en naroladvertenties.

Randal:
[24: 36] Ik heb ze nog niet gehoord, maar dat lijkt me logisch, ja.

Krijn Soeteman:
[24: 38] Ja, denk ik. Maar volgens mij, en ik weet volgens mij zitten we ook via deze.

Randal:
[24: 45] Dag en dag media.

Jurian:
[24: 46] Dat zijn gewoon collega’s.

Krijn Soeteman:
[24: 47] Eigenlijk wel, ja.

Randal:
[24: 49] Zoveel van die podcasthuizen zijn er ook niet. Die kopen elkaar ook allemaal weer op.

Jurian:
[24: 52] Graag gedaan, Podimo. dat we deze nieuwe podcast van jullie even wat gratis aandacht geven in ons studio.

Randal:
[24: 56] We zitten te toeteren in een polymo plopkap.

Krijn Soeteman:
[25: 00] Ja.

Randal:
[25: 00] Heel mooi.

Krijn Soeteman:
[25: 02] Ja, dat zijn ook. Kijk, dat wil je natuurlijk uiteindelijk ook hebben. Gewoon je eigen plopkappen en zo.

Krijn Soeteman:
[25: 06] En kijk, daarnaast willen we ook, en dat is een beetje toekomstmuziek, maar het lijkt me super vet om wat grotere documentair-achtere projecten te gaan maken. En dat kan podcast-only zijn, maar het kan ook veel meer met video zijn. Het hangt er een beetje vanaf wat het onderwerp is en wat kan.

Jurian:
[25: 22] Dus bijvoorbeeld iets als… Je noemde net al Hicks Boosan. De hele weg naar die ontdekking toe. Dus wat was er allemaal nodig? Hoe zijn ze het op het spoor? Wat was überhaupt de eerste keer dat iemand zoiets had van… Hé, er zou wel eens een soort van anti-matter iets ergens kunnen nodig hebben.

Krijn Soeteman:
[25: 35] Eén naam had ik nog niet genoemd. Dat was Anna Grimberre. Maar die is momenteel met andere dingen bezig. Maar die gaat ook voor ons aan de slag. Eh… Ja.

Randal:
[25: 43] Heeft die ook niet wat met RTL te maken?

Krijn Soeteman:
[25: 46] Die is daar vaak gehost.

Randal:
[25: 47] Ik dacht, is dit van RTL? En toen zag ik op een gegeven moment een Bright logo, twee, drie keer voorbij komen. Dit is RTL, dit hangt achter RTL, ik heb het door. Maar dat was het niet.

Krijn Soeteman:
[25: 56] En Bright is tegenwoordig PXR ook. Oh mijn god. Dan weet je dus dat ook weer.

Jurian:
[26: 00] Maar goed, zo’n serie over inderdaad, bijvoorbeeld inderdaad de ontdekking van niks boos van nou, oké, best een toffe verhalende podcast van maken met mensen aan het woord laten die daarbij betrokken zijn geweest en zo. Kan je best coole dingen mee doen. Maar het is wel enorm arbeidsintensief.

Krijn Soeteman:
[26: 15] Ja, klopt. En dat betekent dus ook dat dat kun je niet even van de ene op de andere dag doen. Dat is…

Jurian:
[26: 20] Nee, ik bedoel, ik heb er ook wel eens, bij Twikers, ik heb er ook wel eens naar gekeken. Van, ja, goed, er zijn best wel tech onderwerpen die wij in een soort verhalende podcast zouden kunnen vangen. Ja, no go. Gewoon puur qua handjes tijd die beschikbaar is. Absoluut niet te doen.

Krijn Soeteman:
[26: 31] Het eerste dat ik over het idee bij Twikers was geloof ik naar CERM gaan met Luc of zo.

Jurian:
[26: 35] Ja.

Randal:
[26: 37] Dat was vast wel heel leuk om te doen.

Krijn Soeteman:
[26: 39] Dat was super leuk om te doen. Maar ja, dat kost dus wel… Het hoeft niet eens relatief zoveel geld te kosten. Maar het kost gewoon heel

Krijn Soeteman:
[26: 44] veel tijd. En ja, je kunt het niet elke week doen, zeg maar. En dat moet je… Ik heb inmiddels… We zijn natuurlijk allemaal een stukje ouder. Nu toch wel geleerd dat je dat soort dingen misschien iets beter moet plannen… dan gewoon zomaar ruwzichtloos in moet rennen.

Randal:
[26: 58] Nou ja, dat is jouw nieuwe rol. Ik denk dat je die nodig hebt. Iemand die die ervaring heeft en dat verstand aan tafel brengt. Maar jeugd gewoon bezonnen. Gaan, gaan, gaan.

Krijn Soeteman:
[27: 07] Vind ik ook heel fijn.

Randal:
[27: 08] Vind ik heel mooi om een journalist te zien. Het wordt alleen zes lastiger. Maar jij zat net een pleidooi te houden voor de wetenschap. En ik hoop dat je dat nog jaren mag doen. Heb jij doelen meegekregen? Of zaken die je zou willen bereiken met jouw mooie nieuwe vehikel? Je hebt nu wat te zeggen gekregen.

Krijn Soeteman:
[27: 27] Ja, ja. Het eerste doel is… Gooi vooral de oude formule niet overboord. Wat uiteindelijk… De wetenschapsberichten. Wetenschapsberichtjes.

Randal:
[27: 38] Dat zou ik ook zeggen als kerstvers.

Krijn Soeteman:
[27: 43] Maar eigenlijk heb ik het net al een beetje aangestipt. Het lijkt me gewoon fantastisch om ook de diepte in te kunnen op bepaalde onderwerpen. Om daar misschien toch dossiers over gaan aan te leggen. En er zijn natuurlijk al heel veel van dat soort dossiers. Ik bedoel, degene die er het langst werkt. Je weet op een gegeven moment zoveel dingen die je al geschreven hebt. Dus je kunt heel vaak al teruglinken naar je eigen artikel of artikelen die anderen geschreven hebben. Dus je hebt dan een soort van dossier.

Jurian:
[28: 05] Ja, maar die dossiers, als je die goed kan aanleggen. En over bepaalde dingen die gewoon wat meer high profile zijn. Die evergreen content die wil je. Die heb je ook nodig om uiteindelijk je traffic te waarborgen. Want net zoals de strijd om oogballen is gewoon heel hevig. Dat merken we bij Twixx ook. Dus ja, als je dat soort dingen kunt aanleggen. Dat ik gewoon weet, als ik iets wil weten over CERN. Dan moet ik naar Scientia’s. Want die hebben daar een hele reeks over. Dat zou vet zijn.

Krijn Soeteman:
[28: 33] Dat is een van de mooie uitdagingen.

Jurian:
[28: 35] Ga maar maken.

Randal:
[28: 36] Maar wacht even. Even als cynische buitenstaande die geen journalist is. Dit zegt toch elk nieuwsmedium al tien jaar. En ondertussen hoor ik vooral waan van de dag dingen. En een beweging naar social media toe. Niet er vanaf.

Jurian:
[28: 50] Maar social media kan er best gepaard mee gaan. Dat is gewoon een middel om…

Randal:
[28: 56] Maar is de kern van de wedstrijd nog steeds om uiteindelijk die mensen wel op jouw site te krijgen. Waar het confritteert naar toch eyeballs op die advertenties. Onder de streep. Even cynisch hoor.

Krijn Soeteman:
[29: 05] Dat is uiteindelijk natuurlijk een van de doelen. En kijk, ik weet niet hoe dat werkt aan de achterkant met dat soort advertenties in podcasts.

Randal:
[29: 14] Nee. Nou ja, het is net zo goed CPM als dat wat op websites is. Uiteindelijk komt het daarom neer. Tenzij je product placement doet, dan kun je wel echt zeggen van oké, voor 5000 euro vertel ik dat deze zalf heel lekker smeert. Nou, dan heb je gewoon een…

Krijn Soeteman:
[29: 29] Nou, en dat vind ik, dat is natuurlijk dat binnen wetenschap is, als je het goed gaat bekijken, heel veel zalfjes hebben nul zin. Als je dan moet gaan beweren dat merk X fantastisch is. Ja, dan is dat toch lastig. En de andere kant moeten we ook niet vergeten dat media. Alle nieuwsmedia hebben eigenlijk altijd natuurlijk advertenties gehad. Die losstaan van je redactieinhoud. En daarom heb je ook een redactiestatuut.

Randal:
[29: 51] Oké, je bent een goede verkoper. Het wordt nu 10.000 euro, Skrijn. Je hebt me overtuigd, dit heeft waarde.

Krijn Soeteman:
[29: 56] Ik ga 10.000.

Randal:
[29: 57] Euro. En dan vertel jij over dit zalfje. Twintig?

Krijn Soeteman:
[30: 00] Ja, dat gaat wel. Dat is toch wel een heleboel werk. Wat je ineens kunt doen door het ene zalfje.

Randal:
[30: 06] We hebben nu een halfjaarloon van een beginnend journaliste op tafel liggen, Krijn. Let’s go!

Krijn Soeteman:
[30: 12] Kijk, mijn persoonlijk gevoel zegt…

Jurian:
[30: 15] Maar je kunt wel zien dat kliks ook gewoon belangrijk zijn. Ik zal je even een van de koppen op Scientia’s voorlezen. Niet je BMI, maar dit kenmerk is de belangrijkste voorspeller voor een lang, gezond leven.

Krijn Soeteman:
[30: 27] Je moet je toch klikken.

Jurian:
[30: 28] Maar dit kenmerk. Dat vind ik heel grappig, want heel veel media doen het op die manier. En toch denk ik dat, jullie zijn een wetenschapshebsite, jullie mogen dat niet.

Krijn Soeteman:
[30: 39] Ik vind dat het best mag.

Jurian:
[30: 41] Dat slaat ik helemaal nergens op, maar dat is wat mijn hoofd doet. Mijn hoofd zegt, nee, nee, nee, nee, jullie zijn veel te serieus hiervoor. Moet je niet doen.

Krijn Soeteman:
[30: 46] Ja, dat is uiteindelijk fout nieuws zich natuurlijk uit, hè?

Jurian:
[30: 49] Ja, ja, ja.

Krijn Soeteman:
[30: 50] Ja, ik vind dat het… Ik vind het ook wel… Ik vind het echt wel spannend om er wel tegenaan te schurken. En hoe verhoud je daartegen? En die discussie is natuurlijk al zo lang gaande in het Nederlandschap. Ik sprak ook ooit toen Blendel begon. Toen kwamen ineens allemaal… Keurig bladeren, kwamen erachter dat hun koppen niet werkten. En die ging zijn koppen gaan aanpassen. De groene, de VN’s, de Elzerviers, allemaal. Dus je gaat het eigenlijk toch voor wat werkt. En dat vind ik ook van belang.

Jurian:
[31: 23] Nee, zeker. We denken natuurlijk ook wel na over hoe een kop kan triggeren. Alleen letterlijk klikbeet, daar zitten we ons niet echt in. Nee, dat gaat niet. Leuk trouwens dat jullie ook over mij hebben geschreven. Ik lees hier iets over de traagst draaiende neutronenster ooit. Ik weet niet of ik een neutronenster ben, maar dat traag draaien…

Krijn Soeteman:
[31: 40] Je geeft wel een soort van straling af.

Jurian:
[31: 44] Oh, noem je me nou…

Krijn Soeteman:
[31: 47] Radiating.

Randal:
[31: 49] Ik zag een vraag van Margriet. Zijn er plannen om wetenschappers als gastuiten nodig in de podcast?

Krijn Soeteman:
[31: 55] Zeker.

Jurian:
[31: 56] Wacht, was die vraag aan onze of aan hun?

Randal:
[31: 59] Ik stel hem nu aan Krijn, maar inderdaad, touché.

Krijn Soeteman:
[32: 04] Dat is zeker het idee. We zijn sowieso, op zondag zijn we… video’s van de Universiteit van Nederland aan het herpubliceren.

Krijn Soeteman:
[32: 13] Waar de wetenschapper uit de video… reageert op de vragen die onder de video staan.

Randal:
[32: 17] Oh, leuk.

Krijn Soeteman:
[32: 18] Het klinkt heel ver gezocht.

Randal:
[32: 19] Nee, dat klinkt super logisch. Het is hartstikke logisch. Want heel veel mensen hebben die vraag daarom. Omdat ze het antwoord willen. En jij geeft ze dat antwoord. Wacht even.

Jurian:
[32: 25] Jullie vragen de community om vragen?

Randal:
[32: 27] Nee.

Krijn Soeteman:
[32: 28] De Universiteit van Nederland community heeft dus al vragen gesteld.

Jurian:
[32: 32] Ah. Oh ja.

Krijn Soeteman:
[32: 34] En soms natuurlijk de bekende weg. En het is ook soms goed om… En dan kun je aan de ene kant denken… Nou, die bekende weg doen we dan maar niet. En eigenlijk is dat misschien wel de belangrijkste vraag in zo’n stukje. Want die andere dingen, ja.

Jurian:
[32: 44] Ja, dat is ook wel, daar liggen heel veel vergelijkingen tussen scientie en tweakers. Maar ik merk ook heel vaak in de tweakerspodcast dat ik dan met een vraag zit waarvan ik denk, ja. Waarschijnlijk de overige redacteuren aan de HFOL, die hebben het kennisniveau dat dit überhaupt al geen vraag meer is. Maar ik denk, ja, die paar die als ik het me afvraag, zijn er misschien wel meer luisteraars die het zich ook afvragen. En dat is ook bij jullie ook. Ook als jij de wetenschap inderdaad probeert te brengen naar mensen die er nog niet zo heel thuis in zijn. Dan iets wat voor jou gesneden koek is. Waarvan je denkt, moeten we het hier weer over hebben? Misschien moet je het er juist wel over hebben dan.

Krijn Soeteman:
[33: 15] Ja, het begint op het moment eigenlijk. De meest basisonderdeel van wetenschap is natuurlijk het falsificeren. Het bewijzen of iets wel of niet klopt. Ja, al dat soort dingen. Dat kun je dus heel highbrow over gaan doen.

Krijn Soeteman:
[33: 29] Maar dat kun je ook iets simpeler uitleggen. Je kunt het ook op een andere manier meenemen. van goh, we hebben dus laatst en dat was al een dingetje, vond ik. We hadden een top 9 gemaakt. Waarom top 9? Waarom zijn we een top 10? Weet je, je kunt altijd 100.000.

Randal:
[33: 41] Toppen maken. Nee, dit is weer klikbeat, want oneven getallen scoren beter dan 100. Ja, 100%. Voilà. 99%.

Krijn Soeteman:
[33: 48] Goed. En welk artikel stond nummer 1? Dat ging over PFAS. Dat PFAS, sorry niet PFAS, glyfosaat.

Randal:
[33: 58] Oh, wat?

Krijn Soeteman:
[33: 59] Glyfosaat, dat is een herbicide. dat zorgt ervoor dat plantjes dood. Ja.

Randal:
[34: 04] Een herbicide.

Krijn Soeteman:
[34: 05] Ja. En dat is een herbicide.

Randal:
[34: 08] Gaat het plantje dood.

Krijn Soeteman:
[34: 09] En dat in principe, glyfosaat werkt heel kort. Het wordt al sinds de jaren zeventig gebruikt. Geeft die oranje velden. Dan hoeft er minder geploegd te worden en al dat soort dingen. Het heeft voor- en nadelen. Dus dat is heel lastig. Er zitten nogal wat kanten aan. En dat is onnensie goed gekeurd door de Europese Unie. En nu was er ineens een verhaaltje in een normaal wetenschappelijk blad. En het ging erover dat veel opvlakte water glyfosaat zou komen uit wasmiddelen. Omgezet vanuit bepaalde fosfaten in wasmiddelen. En vlak voor kerst werd dat dus onderuit gehaald. Door een Nederlandse onderzoeksgroep van water. Heette het geloof ik niet kraanwater.

Randal:
[34: 51] Nederlandse onderzoeksgroep van kraanwater.

Krijn Soeteman:
[34: 53] Ja, gewoon ons kraanwaterbeveiligings…

Randal:
[34: 55] Als iemand op een verjaardagsweze vertelt dat hij daar werkt, dan val ik een slaap.

Krijn Soeteman:
[34: 59] Ja. Maar goed, dat is natuurlijk wel… Ik vond het wel mooi.

Jurian:
[35: 02] Ga maar een glaasje water geven. Je bent dus wel heel erg… Best dan. Doe dan.

Krijn Soeteman:
[35: 05] Heel erg geïnteresseerd. Maar ja, dus dan heb je dus… Eigenlijk zie je daar wetenschap live in actie. Alleen, ja, dat eerste artikel is natuurlijk enorm veel gelezen. en de tweede, relatief goed. Maar als je kijkt, het is wel een enorm verschil. En dat één artikel was ook wereldwijd overal…

Randal:
[35: 19] Ja, en het probleem is als je gaat googlen, van komt het uit water? Dan vind je eerst dat één artikel, dat zegt van wel.

Krijn Soeteman:
[35: 23] Ja, want er zijn heel veel sites over de hele wereld die dat hebben overgenomen. En in hetzelfde tijdschrift, maar dus een uitgave later, staat dus die…

Randal:
[35: 30] Rectificatie.

Krijn Soeteman:
[35: 32] Niet rectificatie, maar sorry, de bewijs dat ze hun data verkeerd geïnterpreteerd hebben. Ik zou het eventjes voor mijn neus moeten hebben. Wat ik nu zeg, zoek het even zelf op.

Jurian:
[35: 41] Doe je je eigen research.

Krijn Soeteman:
[35: 43] Ja, dat is ook wel dan leuk. Maar goed, dan kom je dus, tenminste die Nederlandse wetenschappers zeiden van ja, dit is toch wel een beetje verkeerd geïnterpreteerd in heel veel kanten. Dus we hebben het toen gepubliceerd en dat vond ik wel weer spannend.

Randal:
[35: 58] Waarom?

Krijn Soeteman:
[35: 58] Nou ja, omdat, kijk, dan zie je wetenschap in actie. En ik weet dat dat misschien een andere actie is dan een voetbal die in en door gaat of niet. Maar ja, ik vind het toch wel spannend. Ik vind dat spannend.

Randal:
[36: 08] Maar vertel nog eens, hoog je dit op negen, ik ben even kwijt. Dit was een van die artikelen.

Krijn Soeteman:
[36: 12] Ja, maar het was ook het nummertje 1. Het was het best gelezen artikel.

Randal:
[36: 16] Vet is dat toch?

Krijn Soeteman:
[36: 18] Dus dat vond ik wel top.

Randal:
[36: 21] Je zit strappig uitnodigend in de podcast.

Krijn Soeteman:
[36: 23] Klopt, daar begon het mee.

Jurian:
[36: 25] Hadden we daar al antwoord op? Zaten we dan nog op daar?

Krijn Soeteman:
[36: 27] Nee, maar daar zijn we wel mee bezig. Ik durf niet te zeggen op welke termijn dat gebeurt. En het kan ook zo zijn dat we misschien wel gewoon onze redacteuren erin uitnodigen. Kijk, we noemen het toch een experiment. Alles is altijd in beta. Terwijl het niet per se over beta-onderzoek gaat natuurlijk. Maar dan kun je wel…

Randal:
[36: 44] De podcast wordt wel steeds beta.

Krijn Soeteman:
[36: 47] Wat vond je er eigenlijk van van die eerste?

Randal:
[36: 50] Nou, twee dingen. Kijk, ik luister in de eerste plaats als podcastmaker. Laten we daar even beginnen. Dus je moet niet op mij letten. Ik had dat liedje, dacht ik, dat is een stokliedje. Ik wil dat daar een liedje komt wat herkenbaar is. Je bent eigenlijk al te laat, want ik heb dit liedje nu ergens in mijn brein. En als ik het weer hoor, denk ik aan jullie. Dus dan moet je snel fixen. Het tweede is, ik vond dat balans tussen jou en Diederik goed is. Als het jouw bedoeling is om hem de hele tijd aan het woord te laten. Als jij zeg maar degene bent die kwartjes in hem moet gooien. Dan zit je dicht bij perfectie. Als de bedoeling is dat je zeg maar co-host van elkaar bent. En om de beurt een nieuwtje vertelt. Dan moet je hem een beetje aan het tweaken dan. Maar hij is natuurlijk gewoon. geniaal goed in ratelen, maar toch compact en toch begrijpelijk en toch volgeworden enzovoort.

Krijn Soeteman:
[37: 41] Ik kan het doen alsof ik dat ook heel goed kan, maar dat moet ik dus nog gaan leren. Ik heb natuurlijk best wel veel podcasts gemaakt, maar dat waren gezellige bobble-podcasts die voor een klein publiek en al dat soort dingen…

Jurian:
[37: 49] Ho, ho, ho, klein publiek, hallo.

Krijn Soeteman:
[37: 51] Ik heb het natuurlijk niet over mijn neus op tafel. Of dat waren gewoon wat commerciële opdrachten waarbij je twee mensen tegen elkaar moet laten praten, nou dat soort dingen. En dit is toch superleuk om te doen, juist omdat je dus dat je zelf ook weer een trapje hoog laat. Maar goed, ik edit het zelf vooralsnog, dat soort zaken.

Randal:
[38: 09] En wat je moet hebben is een heldere belofte die je vooraf doet, want die doen jullie impliciet heel goed. Een agenda geeft eigenlijk. Ja, maar wat je eigenlijk zegt, zonder het te zeggen, is, we praten hier elke week snel bij over al het wetenschapnieuws. Maar volgens mij zeg je dat niet letterlijk. En die beloften vinden mensen lekker. Zoiets.

Jurian:
[38: 27] Wat ik heel sterk aan vond, ik ben pas op de helft, ik kan er niet alles over oordelen, maar Maar het maakte mij heel snel duidelijk dat science of wetenschap leuk is. Volgens mij het eerste onderwerp wat je hebt, dat is volgens mij die landkaart. Jij vertelt dan dat er in Frankrijk, geloof ik, een steen gevonden is waar mensen in eerste instantie van dachten, dit is gewoon door de natuur uitgeslepen en toen beter ging kijken en toen zei, nee wacht even, dit is door mensen gemaakt. En dan bleek het te gaan om een steen die om een bij de 13.000 jaar oud is, waarmee dit dus de oudste bestaande door mensen gemaakte landkaart is die we kennen. En dat vind ik wel heel vet. Ik hou van geschiedenis. Vind ik leuk. Deze ontdekking is super interessant. Het leert ons iets over dat mensen 13.000 jaar geleden dus ook al de behoefte hadden om hun omgeving in kaart te brengen. En dan denk ik van, ja, dit is ook wetenschap. En dan had ik wel meteen al heel snel van, oké, wacht even. Dit is wel het haakje. Hier kan ik mijn zie je het even, weet je, als je berg klimt heb je zo’n lijn, die moet je heel vastklikken, anders vl je naar beneden. Hier kan ik mijn lijntje aan vastklikken, hier wil ik me wel aan halen.

Krijn Soeteman:
[39: 34] Dat is een mooie beeldspraak.

Jurian:
[39: 36] Ja, vet hè. En dan ga ik met jullie meeklimmen. Naar de top, hopelijk. Of niet. En dan doe ik los en zeg ik, ik heb een parachute, doei!

Randal:
[39: 44] Oppassen met hem, want hij draait heel traag.

Jurian:
[39: 46] Ja, precies, hij is een neutronenster. Maar nee, maar dat vond ik er heel sterk aan. En ik dacht van, en nou ja, wel, daar herken ik dus ook wat handig, zegt. ik had het idee dat het weer sneller naar het volgende onderwerp ging

Jurian:
[39: 57] dan dat voor mijn gevoel, ik had nog heel veel vragen over die steen. En dan denk ik ja, Diederik staat dan zo te trappelen dat jij denkt van, ga maar.

Krijn Soeteman:
[40: 05] Ik had dat, ja god, ik kan heel eerlijk zijn, dit was de eerste echt, we hadden al een paar proefpodcasts opgenomen. Maar je weet hoe dat gaat.

Jurian:
[40: 14] Hij had luisteren episode 1 van met Nuss om tafel. Binder.

Krijn Soeteman:
[40: 19] Aan iedereen, luisteren episode 1. En ik, weet je, daar zit natuurlijk heel veel Nu kun je heel veel nuance in aanbrengen. Maar ik vond het gewoon heel erg leuk. Om te kijken van hoe voelt het nou. We doen er één onderwerp. We doen er twee onderwerpen. Ik vond het nu leuk om het over twee onderwerpen te hebben. Maar eigenlijk kun je beter één iets verder uitdiepen. Al dat soort dingen. Dus we gaan er gewoon lekker mee door.

Randal:
[40: 38] Het voelde trouwens nu, nu realiseer ik me dat pas. Volgens mij had je twee nieuwtjes die daartoe doen. En dan ben je bijgepraat. Maar er was een soort van de uitsmijter. Er is iets in de nieuws gebeurd. En dan vertellen we waarom wetenschap daarop van toepassing is. En dat duurde gevoelsmatig ruim de helft van die aflevering. Dat zal vast niet echt de helft zijn.

Krijn Soeteman:
[40: 56] Maar wel relatief lang.

Randal:
[40: 57] Het was niet een soort PS. Het was meer een item. Ja, per ongeluk. Maar ik vond het wel leuk, want dan leg je uit. Wat heeft wetenschap te maken met de bosbranden in Californië? Nou, dat is natuurlijk overduidelijk, want je hebt klimaatverandering.

Krijn Soeteman:
[41: 12] Maar niet alleen dat, en dat is het leuke.

Randal:
[41: 14] Maar hij deed dus een tegenstelling. Er zijn mensen die zeggen, nou, het komt door de politiek. Maar dat komt omdat het politieke klimaat daar nu zo is. Dat het jij, ja, versus elkaar inderdaad.

Jurian:
[41: 25] Hier heb ik zo een vraag over, maar ga je eerst maar even afmaken.

Randal:
[41: 27] En die tegenstelling vond ik leuk. Maar ik had wel zoiets van, ik wil nu dat wetenschap wint. Ik wil nu dat Diederik zegt, zo is het. En niet anders. En hij zegt eigenlijk, ja, beleid had beter gekund. Maar het komt toch ook zeker door het weer. Nee, ik wil gewoon duidelijkheid, Diederik. Dat is ironisch, hè?

Krijn Soeteman:
[41: 46] Ja, wetenschap is uiteindelijk nooit concluid.

Jurian:
[41: 49] Kijk, wetenschap is dat er… Ik weet even niet meer hoe… Dit is echt een vaag verhaal. Het is al heel lang geleden dat er een wetenschap heeft gezegd… We gaan meemaken dat in L.A. Een hele grote brand komt. En door een perfect storm. Letterlijk van storm en hele lange droogte. Gaan wij daar niets tegen kunnen doen. Anders dan leidzaam toezien hoe de halve stad afvikt. Dat is al heel lang geleden. Dat een wetenschapper dat al gezegd heeft. Dat is eigenlijk de kern van waar deze hele gebeurtenis. Niet dat het gebeurt. Maar dat er al tientallen jaren geleden iemand heeft gezegd. Dit gaat gebeuren.

Krijn Soeteman:
[42: 23] Je kunt het ook in Nederland trekken. Ik zag dat van die reacties. Toch vallen op een stuk ook over droogte. op Facebook en dan zeggen mensen oh ja, dat is onzin, dat is hier al de hele tijd heel koud en nat enzovoort, enzovoort, natste jaar afgelopen jaar. En denk ik, ja, weten jullie nog dat Peter Timoveef in 2003…

Randal:
[42: 39] Nee. Wat?

Krijn Soeteman:
[42: 41] Dat was een weerman van RTL.

Jurian:
[42: 42] Ja, dat weet ik ook.

Krijn Soeteman:
[42: 43] Dat was een hele grote snor.

Jurian:
[42: 43] Ja, dat weet ik ook.

Krijn Soeteman:
[42: 44] En er was een postbus 51-spotje en het werd toen al afgekruikt door iedereen, want dit zou niet werken om mensen op de klimaatterrein te krijgen. Nou, dat klopt ook wel, denk ik.

Randal:
[42: 52] Of een klimaatvliegtuig dan. Sorry.

Krijn Soeteman:
[42: 56] Die stond er dus met een zuidwestern en een paraplu en hij stond te vertellen, Nederland wordt natter en warmer of zoiets. Dat is dus inmiddels 20 jaar geleden. En helaas…

Randal:
[43: 07] Hij had moeten zeggen, jullie vermoorden de Elfstedentocht.

Jurian:
[43: 11] Dat is een goeie. Over weermannen en hoe zij mensen bewust kunnen maken van het klimaatprobleem. Het feit dat een weerman zijn eigen huis op palen bouwt. Volgens mij is het Gerrit Hiemstra die dat gedaan heeft.

Randal:
[43: 24] Hij is wel gewoon een gekkie.

Jurian:
[43: 26] Het feit dat hij de moeite neemt om zijn huis op palen verhoogd te zetten. Dat zou jou iets moeten vertellen over onze toekomst. En ook over hoe dichtbij die wellicht is. Want dat heb ik wel. Ik ben denk ik niet zo kop in het zand als sommige Nederlanders. Maar tegelijkertijd ben ik ook gewoon een mens. Kop in het zand, af en toe wel lekker. En als ik zo lekker met mijn kop zo in dat zand een beetje sta te happen. Dan denk ik bij mezelf. Ik weet heus wel dat ons laagliggende landje op termijn ooit wel problemen zou kunnen krijgen. Met de immer stijgende zeespiegel en het natte klimaat en waterafvoeren en zo. Maar niet in mijn life. lifetime. Ja, en dan zie ik ineens een Gerrit Hiemstra die op palen gedronen. Dan denk ik, ja, ho even.

Randal:
[44: 04] Wat ik wel denk, er is één upside. Ik durf er bijna niet te herren. Maar je merkt gewoon in tijden van oorlog en crisis wordt een land eengezind. Ik denk wel dat dat het recept is tegen populisme. Dan hebben we opeens allemaal die poldermodel, letterlijk, en die gemeenschappelijke vijand het water. Ik zal er niet op hopen, maar als de ding er is, hebben we allemaal opeens in Nederland.

Jurian:
[44: 23] Jij zegt, einde van populisme. Het zou ook juist tegenovergesteld kunnen zijn. Als je nu ziet dat Trump voor zijn inauguratie zijn Mary Bent of andere populisten van de hele wereld heeft uitgenodigd. De Orbans, de Boris Johnsons. Niet per se die in office zijn, maar gewoon de mensen waarvan hij weet… die hebben de potentie om een land te gaan leiden en die zijn in mijn kamp. Daar wordt een eenheid gesmeed. Dat was serieus per ongeluk. Dus jij zegt, die eenheid, dat gaat dan binnen voor populisme. Als die eenheid op een bepaalde manier gesmeed wordt… dan ben ik bang dat het juist in populisme is.

Randal:
[44: 56] Ja, maar wacht. Dat kan wel zijn dat we dan met z’n allen zeggen… dat de schuld voor de buitenlanders is. Dan staan we wel zandzakken tegen een dijk aan te douwen, denk ik.

Krijn Soeteman:
[45: 05] Ja, de vraag is dan weer. Het is natuurlijk, als je dan over populisme hebt.

Randal:
[45: 09] Populisme is helemaal kut, I know.

Krijn Soeteman:
[45: 11] Het meest bizarre vind ik eigenlijk, we weten precies hoe populisme werkt. En we weten ook precies hoe je ervoor kunt zorgen dat mensen luisteren met praten.

Randal:
[45: 19] Daarom lukt het ook steeds beter.

Krijn Soeteman:
[45: 21] En elke keer trapt iedereen er weer in.

Jurian:
[45: 22] Het probleem daar nu is dat de groep, de mensen die zeggen, we weten toch allemaal hoe populisme werkt, trap er nou niet in. Precies die groep wordt nu niet meer vertrouwd door heel veel mensen. Mensen die geloven in het populisme. En dat zijn de journalisten, wetenschappers.

Krijn Soeteman:
[45: 38] Uiteindelijk zoveel mogelijk informatie opgooien. Zodat je uiteindelijk ook niet meer weet hoe wat het was.

Randal:
[45: 44] Jurrian die heeft bijna.

Jurian:
[45: 45] Ja, living on the edge.

Randal:
[45: 47] We hebben een keer per ongeluk een podcast opname gestopt. Doordat er een muis lag. Waar iemand per ongeluk een elleboog zo op de muis hier rond had.

Jurian:
[45: 55] En de cursus stond per ongeluk bovenop de stopknop.

Randal:
[45: 57] Ja, en Jurrian die heeft vandaag een kardinale zonde begaan. Door de cursus op de stopknop te laten staan. En ik zag het allemaal goed gaan. Tot net die koude rilling kwam.

Jurian:
[46: 04] Ja, maar gelukkig ging het goed.

Randal:
[46: 05] En jij hoort het nu, luisteraar.

Jurian:
[46: 07] Ja, het ging zo gaan, die dingen. Maar deze discussie, die komt dan…

Randal:
[46: 11] We gaan de lampen aan. Ik had nooit moeten zeggen dat het allemaal goed gaat.

Krijn Soeteman:
[46: 15] Het gaat heel goed.

Jurian:
[46: 16] Gaan we naar beneden of maken we een candlelight?

Randal:
[46: 17] Ik ga drie minuten wachten of het weer vanzelf aangaat.

Jurian:
[46: 21] Zal ik dan in de tussentijd gewoon de vraag van Arnaud even oplezen? Want ik denk, mijn laptop doet het gewoon nog steeds.

Randal:
[46: 25] Ja, gewoon door.

Jurian:
[46: 26] Arnaud die vraagt namelijk… Wat kan ik terugzeggen als mensen iets tegen me zeggen… in de trant van alle wetenschappers zijn biased of wetenschap is ook maar een mening.

Krijn Soeteman:
[46: 37] Ja. Uiteindelijk is het, hangt het een beetje van je discussie af. Ik vraag tegenwoordig vaak mensen van, goh, kun jij iets vertellen wat je dan graag veranderd zou zien? Kun je vertellen hoe je daar komt? En het is gewoon heel lastig. Er is niet een perfect, er is geen perfect antwoord. Omdat je eigenlijk, en dat zie je ook op andere plekken, als jij dan En toen ze iets gaat zeggen van goh, je zou ook anders daarnaar kunnen kijken. En dan krijg je weer mensen onder. Dit heeft geen zin. Ik denk dat het altijd zin heeft om mensen toch te bevragen van goh.

Krijn Soeteman:
[47: 09] Als er iets gebeurt met jouw huis en dan gaat het stuk. Dan moet je oplossen. Op wat voor manier ga je dat doen? Dus je moet misschien mensen ook… mee laten denken in hoe onderzoek gebeurt, zeg maar. Het grote probleem is, mensen die dit soort discussies voeren, die hebben over het algemeen heel veel kleine onzin dingetjes, of misschien dingetjes die deels wel ooit zin hadden of klopten, maar inmiddels allang niet meer, zeg maar. Want er zijn natuurlijk altijd van die mensen die zeggen, ja, in de jaren zeventig werd toch gezegd dat een kleine ijstijds er komen, en al dat soort dingen. Er zijn inderdaad heel veel onderzoeken geweest, die bepaalde mogelijke toekomstscenario’s hebben geschetst. En één daarvan was, dat geloof ik, ik weet niet honderd procent zeker meer hoe dat zat. Sorry. Maar goed, nog steeds, het kan bij ons gebeuren als de warme golfstroom stopt.

Jurian:
[47: 57] Ja, dat kan snel koud worden.

Krijn Soeteman:
[47: 58] Dan worden het heel snel frisjes hier. En nog steeds betekent het dat de wereld warmer wordt.

Jurian:
[48: 02] Ja, maar inderdaad, als je gewoon even heel simpel, pak een globe, kijk hoe noordelijk wij wonen. Kijk dan eventjes bijvoorbeeld in Noord-Amerika wat er op onze noordlengte ligt. Of is dat dan breedte? Dat weet ik niet. Ik ben geen wetenschapper. Op onze hoogte, laat ik het zo zeggen. En daar is het over het algemeen een stuk kouder in de wind. We liggen helemaal niet zoveel bij Montreal vandaan. Maar daarom weet je dat die golfstroom… dus bij ons een heel ander klimaat verzorgt. Maar nee, we hadden steeds de klimaatverandering erbij… als een soort van voorbeeld… in waar je dan die discussie in kunt hebben. En ook nepnieuws. Dat is iets minder wetenschappelijk… maar wel ook een beetje diezelfde discussie. Je hebt een discussiepunt. De een zegt dit, de ander zegt dat. En het wordt dan uitgelegd als alternatieve feiten. En wat ik meer en meer zie en ook lees en meekrijg. En volgens mij was het ook de voormalige hoofdredacteur van de Washington Post. Die aangaf dat hij eigenlijk niet meer gelooft in de strijd tegen nepnieuws. En die zegt ook van ja, what’s the point als je ontvanger niet meer geïnformeerd wil worden. Als het hem eigenlijk niet meer kan schelen. Wat de juistheid van de informatie is.

Jurian:
[49: 15] Vroeger, toen wij nog klein waren. Het nieuws, het journaal. Had een bepaalde uitsiep. Alles wat Harman Siezen zei. Was gewoon sowieso waar. No questions asked. Mijn of meer. Vind ik ook niet per se de meest gezonde. Je mag best wel zelf kritisch kijken naar. De wereld is moeilijk. Soms ook gewoon te moeilijk voor journalisten. Dat is absoluut waar. Je mag best een andere lezing hebben. Maar gewoon pertinent mainstream media niet geloven. Omdat je gelooft in een diepere agenda of zo. En hetzelfde voor wetenschappers. Pertinent wetenschappers niet willen geloven. Omdat je gelooft dat er een diepere agenda is. Een goed voorbeeld daarvan is natuurlijk de coronavaccins. Waarin Microsoft een chip in je zou spuiten.

Randal:
[50: 03] Bill Gates.

Jurian:
[50: 04] Oh sorry, Bill Gates hemzelf. bij de feiten blijven elke journalist in elke wetenschap ter wereld dacht van, als ze dat hadden gekund waren ze al een stuk rijker geweest dan ze nu waren een.

Randal:
[50: 14] Baby shower geheim te houden.

Jurian:
[50: 15] Dat gaat sams wel mis en daar stijt ik dan een beetje op, jij zegt net het gesprek aangaan, de discussie aangaan de welwillendheid is daar niet voor aan de andere kant en daar loop ik eigenlijk nu een beetje op vast ik denk van ja, ik kan wel proberen mijn bronnen aan te voeren. Ik kan wel proberen te duiden waarom ik denk dat inderdaad het in Nederland kouder kan worden terwijl het wereldwijd warmer wordt en het toch slecht nieuws is. Of waarom ik denk dat de coronavaccins wel degelijk een goed idee waren en wel degelijk veel levens hebben. Maar inderdaad door het inzoomen op wat jij net zei, die stukjes, die feitjes die er zijn en waar ze de mensen die er niet in willen gaan vastklampen, ondermijnt iedere vorm van discussie.

Krijn Soeteman:
[50: 57] Het coronavaccin was natuurlijk, het kan zijn dat er iets gebeurt met jou als je een vaccin krijgt. Dat kan altijd. Met alles wat je doet met medicijnen, als jij per ongeluk teveel paracetamol slikt, dan ga je ook dood. Dat weet je honderd procent zeker.

Jurian:
[51: 09] Als je veel water drinkt, ga je dood.

Krijn Soeteman:
[51: 10] Dus alles heeft te maken met en dosering en natuurlijk hoe je op bepaalde dingen reageert.

Randal:
[51: 14] En de dood.

Krijn Soeteman:
[51: 15] En de dood is ook zeker. Denk ik. Sorry. June gekeken net. Die prophecy.

Randal:
[51: 22] Die wil ik ook zien.

Krijn Soeteman:
[51: 23] Dat ga ik verder niet spoorlen dan. Maar ja, uiteindelijk, Als je er gewoon logisch over nadenkt. Al dat laaghangende fruit is natuurlijk al in die zin wel geplukt. Alles waar je wat echt super duidelijk gezonder is. Of een heel duidelijk makkelijke oplossing. Voor bijvoorbeeld kindervaccinatie en dat soort dingen. Of gewoon af en toe fruit eten. Al dat soort dingen. Of gewoon volkoren brood eten. It’s fucking simple. It’s hartstikke simpel.

Krijn Soeteman:
[51: 52] Dat is echt geen rocket science. En je komt op een gegeven moment met meer kennis. De verschilletjes tussen de kwaliteit van leven. Of kwaliteit worden misschien wel steeds kleiner. Denk maar aan je speakers die je dan gaat kopen. Nou, die van mij zijn 10.000 euro. Ik hoor dat misschien niet. Dat gaat dan met zo’n logaritmische schaal. Het wordt heel snel beter en daarna gaat het heel klein beetje beter. Ja, dat is waar we nu op heel veel plekken zitten natuurlijk. Maar er zijn natuurlijk heel veel interessante dingen bijgekomen. Bijvoorbeeld dat onderzoek naar de COVID-vaccins door met mRNA te werken om vaccins te maken. heeft voor gezorgd dat er een hele nieuwe kant van onderzoek is… die een enorme kickstart heeft gekregen. En misschien niet op de leukste reden, maar dat is ontzettend interessant. Alleen dat vind ik met gezondheidsnieuws altijd link…

Krijn Soeteman:
[52: 42] Als je een kop neerzet die suggereert dat A, B of C is opgelost. Of dat je ervan kunt genezen of zo. Ook al is het dan eigenlijk misschien niet iets anders. Maar bijvoorbeeld een behandeling die makkelijker is geworden. Of dat je eigenlijk bijna nooit meer iets nodig hebt. Maar één keer per week verzint het allemaal maar. Dat vind ik wel echt ingewikkeld. Want als het gaat over een neutronenster. Die zit over het afgemaakt niet bij je aan tafel.

Randal:
[53: 08] Sorry, ik heb wel eens weken.

Jurian:
[53: 09] Hallo.

Randal:
[53: 12] Nou, ik heb daar een dubbele gedachte bij. Want enerzijds, ik heb eigenlijk als soort van mantra in mijn eigen hoofd. Het is niet zo groot als het lijkt. De roeptoeters, de allesontkenners, de gekkies op internet. De hele grote microfoon. Maar in het dagelijks leven spreek je ze weinig. Dus tegelijkertijd, ik denk wel, dat probleem neemt wel steeds sneller toe. Want de meeste social media, die zijn nu ook gerund door gekkies. Dus dat probleem neemt toe. Even goed, het is niet zo erg als het lijkt. En ik wil hier wel een kleine shout-out plaatsen. Want ik was laatst naar de nieuwe theatershow van Damn Honey. Die heet Moedig Voorwaarts. En ik zal hem niet spoilen, want het is een aanrader. Ik vind dat iedereen naar die show zo moet gaan.

Krijn Soeteman:
[53: 52] Tot de eneer loopt die?

Randal:
[53: 54] Nou, ik had de allereerste try-out. En de première moet nog komen. Dus er is, ik denk, een voorstel van nog eens dertig. Ik denk de rest van het jaar nog. Uit mijn hoofd. Maar dan zou iemand moeten spieken. Anyhow, die heeft als boog ongeveer dit. het kaarten daarin allerlei problemen aan met allerlei stukjes in die show. En uiteindelijk is een beetje de concluloe dat je er moedeloos van kunt worden. Dat dat ook heel verleidelijk is, een beetje wat Jörn nu schetst. Maar dat eigenlijk onder de streep, ja, toch het medicijn is moedig voorwaarts. Je moet wel door met de waarheid blijven verkondigen en proberen terug te komen bij… In ieder geval een gemeenschappelijke werkelijkheid. En het is ook heel verleidelijk.

Jurian:
[54: 41] Gemeenschappelijke werkelijkheid. Voor wie geldt die dan allemaal?

Randal:
[54: 43] Als het goed is voor iedereen.

Jurian:
[54: 45] Ik geloof daar niet meer in. Ik geloof niet dat we de polarisatie zo ver doorgeslagen. Dat ik niet meer geloof. Dat werkelijkheid in zo’n versplinterd iets is op dit moment.

Randal:
[54: 57] Wat nu dan?

Jurian:
[54: 59] Nou ja, ik vind het wonderenswaardig. En ik denk ook dat het nodig is dat er pogingen worden gedaan. om dat alsnog te bereiken, maar ik geloof niet dat het lukt.

Krijn Soeteman:
[55: 07] Als je daar geen geloof meer in hebt, dan kun je wel inpakken. Dat probleem heb ik soms ook… Dat ik ook denk van, ja, en nu? Terwijl ik…

Jurian:
[55: 16] Ik ben het helemaal met damn honey dan in dit geval eens. Honey, honing. Damn honey. Ik ben het meteen eens dat het dapper voorwaarts de manier is en dat het beter is dan maar het bijltje erbij neer te gooien. Maar ik merk wel dat die cynist in mij denkt. De onwelwillendheid aan de andere kant. En de overtuiging aan de andere kant.

Randal:
[55: 39] Alleen het feit dat je spreekt over de andere kant. Is onderdeel van het probleem.

Jurian:
[55: 43] Maar dat komt ook. Omdat ik op een gegeven moment geen zin meer heb. Als jij weigert. Om een inhoudelijke discussie aan te gaan. Als jij empirische bronnen wegzet. Als dat is ook maar een mening. Dan is er geen.

Randal:
[55: 57] Het is alsof je mensen in je sociale omgeving hebt. Waar je je tegenaan loopt.

Jurian:
[56: 02] Niet per se direct in de buurt van mij. Maar ik lees veel. Ik heb inderdaad ook dit soort discussies wel gehad. Maar ja, weet je. Social media is misschien niet per se een graadmeter voor de hele samenleving. Gelukkig niet. Maar als je ziet. Als er een wetenschapper. Of überhaupt iemand die ergens voor heeft doorgeleerd. Iets durft te posten op Twitter. De hoeveelheid drek die daaronder zit. Maar ook drek in de zin van mensen die ze betichten van werken. voor linkse politieke partijen. Alternatieve agenda’s. Het zit zo ongelooflijk diep.

Randal:
[56: 38] En toch?

Jurian:
[56: 39] Het is geen kwade wil. Daar ben ik van overtuigd. Het is enorm overtuigd zijn van iets waar ik zelf dan niet in geloof. En dat is het. Ik voel heel erg van binnen dat die partij op die kant heel erg geen gelijk heeft. Zij voelen heel erg dat ze wel gelijk hebben. En de manier om bij elkaar te komen, die is er niet.

Krijn Soeteman:
[57: 03] Wat ik zo interessant vind is dat er een groep is die heel goed weet dat ze leugens verspreiden. Maar hiermee geld verdienen. En dat er dus door hun wordt gedaan. Alsof de andere kant. Die dus gewoon onderzoeker is. En waarschijnlijk net zo’n droge brood kan maken. Dat die er heel veel geld mee verdienen. En dat echt blows my mind. Dat we dus structureel worden afgeleid met allemaal totale onzinnige dingetjes rond. Nou onzinnig is het niet. Maar ja.

Jurian:
[57: 29] De feiten worden gedevalueerd. En Trump is daar een meester in geworden. Met name zijn tweede campagne. Maar ook zijn eerste campagne al. Toevallig hebben we het hier ook in de Tweakers podcast over gehad. Voor sommige mensen zal het een beetje een herhaling zijn. Je kent die uitspraak wel van they’re eating the cats, they’re eating the dogs. Het grootst mogelijke bullshit. Weet hij zelf ook. Alleen wat hij doet, is hij creëert een moeras met enorm veel drek. En hij roept de meest idiote dingen. Want hij weet dat hij daar aandacht door krijgt. En dat moeras is op een gegeven moment zo ongelooflijk gevuld. Met allerlei, ja, al zijn uitspraken. Al zijn mening over immigratie, zijn mening over economie. Dat zit er allemaal in. En het geluid wat je daaruit zou willen halen. Namelijk eventueel zijn bruikbare punten uit zijn programma. En whatever it is dat de tegenstander erover zet. Dat verzuipt op een gegeven moment allemaal in dat moeras. Er zijn hele boeken over geschreven. Volgens mij is het een tactiek die bij Bannon begonnen is.

Krijn Soeteman:
[58: 30] Het was niet nieuw.

Jurian:
[58: 31] Nee, het is sowieso niet nieuw. Maar in de laatste.

Krijn Soeteman:
[58: 36] In de laatste, in de laatste, in de laatste, het is nu heel duidelijk.

Jurian:
[58: 39] Het was in zijn eerste campagne en zijn twee, in de vorige campagnes was het al redelijk duidelijk en nu is het nog veel duidelijker en heeft het ook heel duidelijk succes gehad. En ja, dat is wel wat er gebeurt. Er wordt gewoon zoveel… En dat is die groep die jij aanhaalt… van mensen die dus geld verdienen met het verspreiden van nepnieuws. Fake feiten eigenlijk, fake nieuws. Die zijn er gebaat bij dat er enorm veel is. Zodat het steeds moeilijker wordt om eruit te pikken… wat nou betrouwbaar is en wat niet.

Krijn Soeteman:
[59: 06] Dat klopt. Dat is een heel groot bekend probleem natuurlijk. En dat is… Ja, daar… Daar kun je tegen wapenen door te weten dat het zo werkt. Alleen is het wanneer het te laat is. Het grijpt ons allemaal. Het doet ook bij ons allemaal dingen. Dat je ineens zoveel. Bijvoorbeeld als je een discussie hebt. Eender welke discussie. Als er gewoon een enorme stortvloed aan dingen langskomt. Die waar, niet waar. Deels wel waar. Misschien nooit onderzocht is. Dan kun je op een gegeven moment ook niet meer reageren. Want uiteindelijk weet je het ook niet. Zelfs experts binnen zo’n vakgebied zijn uitgeluld. Omdat je gewoon niet meer weet.

Randal:
[59: 42] Toch, hoe ik slaap s’nachts is dat ik aan weet dat als ik tel in de werkelijkheid, de mensen die ik concreet heb ontmoet, met eigen ogen in de ogen heb gekeken, die zo in elkaar zitten, denk ik dat ik tot vijf kom en niet hoger. En het andere is, ik zit dan in een bubbel, met name op Reddit, wat denk ik nog wel een van de meest linkse platforms is die still standing zijn. En de hoeveelheid tegengeluid is ook gewoon unrelenting en heel erg groot. Het probleem is alleen, als je puur de eyeballs gaat tellen,

Randal:
[1: 00:14] winnen de rechtse populisten op dit moment. Met een Joe Rogans en alle X enzovoort. Maar goed, dan nog. Krijn, ik zag net naar jouw telefoon kijken. Ik vroeg maar, volgens mij heb jij zelf een leuke vraag gezien. Is dat zo?

Krijn Soeteman:
[1: 00:28] Ik zat even heen te scrollen, maar ik zat ook honderdduizend leuke in dit stand te vragen. Oké, we gaan even een heel andere kant op. Ik zag namelijk van Boba, hij heeft een scenario. Je zit thuis op de bank. Lukt het je binnen 10 minuten een muziekcd af te spelen? Dan kan ik zeggen volmondig ja.

Jurian:
[1: 00:48] Een muziekcd af te spelen?

Krijn Soeteman:
[1: 00:50] Ja, op mijn stereo installatie.

Randal:
[1: 00:52] Dus iemand geeft jou dat ding in de hand?

Krijn Soeteman:
[1: 00:53] Ja.

Randal:
[1: 00:55] Jou verbaast me dit dan niet.

Jurian:
[1: 00:56] Het staat hier niet op je stereo installatie. Jij staat, je moet hem afspelen. Ik heb een minuut. Nee, ik heb 10 seconden al. Ik heb consoles.

Krijn Soeteman:
[1: 01:02] Ja. Ja, die spelen dat ook af.

Jurian:
[1: 01:05] Ja.

Randal:
[1: 01:05] Is dat echt zo? Heb je dat getest?

Krijn Soeteman:
[1: 01:07] Ja, ik denk het.

Jurian:
[1: 01:08] Tuurlijk.

Randal:
[1: 01:08] Dit zou ik ook doen namelijk.

Krijn Soeteman:
[1: 01:09] Ik heb gewoon een ouderwetse dvd-speler.

Jurian:
[1: 01:11] Ja, Thaas, die zijn natuurlijk wel over. Die met… Technieken, maar gaan we het proberen.

Randal:
[1: 01:16] Ik heb recent een aantal ouderwetse dingen gedigitaliseerd. En toen kwam ik er snel achter. Dus ik weet nu wat ik in huis heb en wat ik daarmee kan. Maar daar ga ik lekker in de bonus wat meer over vertellen. Maar dit zou wel mijn denkrichting zijn. Consoles zijn mijn laatste hoop als het gaat om schijfjes. En zelfs dan, als ik die niet had, kwam ik een end.

Krijn Soeteman:
[1: 01:35] Ik moest laatst wel een cd-rom… Iets openen. En dat was wel ingewikkeld. Toen moest ik dus mijn CD-ROM-speler uit mijn kast. Die ik al sinds 2003 heb. Maar wel steeds allemaal nieuwe moederborden en zo ingaan. Uit elkaar. Dat is niet uit elkaar. Maar gewoon het ding eruit schuiven. En via zo’n universele verbindingstekker. Zeg maar. Dan kun je dus SATA. Nee. Dan kun je naar USB. Dan kun je dus allemaal SATA en andere ATA. Zo je nog aansluiten.

Randal:
[1: 02:00] Ja precies.

Krijn Soeteman:
[1: 02:00] Ook even tot je floppy disk drive.

Randal:
[1: 02:02] Als je dat zou willen. En dan moet je OS dat ook nog vreten.

Krijn Soeteman:
[1: 02:05] Ja. Ik was dus eigenlijk altijd Linux. Dus dat ging eigenlijk altijd wel goed.

Randal:
[1: 02:08] Wat heb je nu?

Krijn Soeteman:
[1: 02:10] Ik zit nu op Windows.

Jurian:
[1: 02:11] Goed zo. Welkom bij de normale wereld.

Krijn Soeteman:
[1: 02:14] Ik vind het allemaal best. Ik mis één ding. En dat is de mogelijkheid om gewoon alt tilde te doen. Zodat je wisselt tussen je console.

Randal:
[1: 02:24] Gewoon keiharde zwarte schermen. Witte letters. Type voor je leven. RMRF. Computer kapot.

Krijn Soeteman:
[1: 02:30] Alt tilde is switchen tussen je programma’s. binnen hetzelfde programma. Bijvoorbeeld als ik zes browserschermen met twintig tabs op overstaan. Heeft Mac OS dat ook?

Randal:
[1: 02:41] Ja, zeker.

Krijn Soeteman:
[1: 02:42] In Windows zit het niet. Ja, je kunt het dan wel in een of andere vage X te downloaden om het ergens te activeren.

Randal:
[1: 02:46] Vage X is mijn favorite.

Krijn Soeteman:
[1: 02:47] Misschien toch net even niet.

Randal:
[1: 02:49] Leuke MSI. Schoen ze eventjes installeren.

Krijn Soeteman:
[1: 02:51] Ja, dat vind ik ook eng. Ineens ben ik bang voor virus en zo.

Randal:
[1: 02:54] Ja, en dat is je geweten. Dat moet ook geraden, moet ik zeggen.

Krijn Soeteman:
[1: 02:59] Maar goed, het is wel… Uiteindelijk zit toch iedereen op bepaalde Adobe-producten waar ik, ja god, het is wat het is.

Krijn Soeteman:
[1: 03:05] Maar verder, ach, ik doe toch het meeste in de browser. It’s fine.

Randal:
[1: 03:08] YOLO. Tot zover deze aflevering van Met Nerds om tafel. En Met Nerds om tafel is een podcast door Jurrian Uwars en mij, Randall Peel en onze panelleden zijn Esther Krabbenam, Ruurt Sanders en Sander Bijleveld. Onze gast vandaag, Krijn Soeteman. Bedankt voor je komst. Waar kunnen mensen meer over jouw tv te komen?

Krijn Soeteman:
[1: 03:22] Nou, op dit moment is het op sciëntias.nl vooral. Ja, eigenlijk wel. Ja, natuurlijk LinkedIn en natuurlijk Mastodon.

Randal:
[1: 03:27] Sta je in alle podcast apps?

Jurian:
[1: 03:30] Dat is Spotify in ieder geval.

Randal:
[1: 03:31] Ik was laatste gast bij Telecom Paper. Die staan alleen op Spotify. En vele nerds en ik zelf hebben hen helemaal kapot gemailed. Er zijn motten op alle andere apps. Mensen staan alleen op Spotify.

Krijn Soeteman:
[1: 03:42] Ik kreeg gisteren iemand die zei. Maar ik kan je niet vinden op YouTube Music. Toen dacht ik, die ook nog.

Randal:
[1: 03:46] Echt? Zijn je daar niet?

Krijn Soeteman:
[1: 03:48] Ik weet het niet. Ik dacht dat het vanzelf ging. Maar dat ga ik eens even uitzoeken. Ja, en misschien wil ik nog één ding zeggen. Toch ook een shout-out over Diederiksen Theatershow. Want dat gaat over AI. Die heb ik zelf nog niet gezien. Ik wil dan even ook naar de theatershow.

Randal:
[1: 04:01] Lijkt wel vet. Hoe druk is die man? 26.

Krijn Soeteman:
[1: 04:04] Hij kan zich, zeg maar een soort van, uiteindelijk is het ook vrij simpel om jezelf gewoon te multiversen of zo.

Randal:
[1: 04:09] Ja.

Krijn Soeteman:
[1: 04:10] En dat volgens mij ook nog in ieder geval tot aan de zomervakantie. En misschien ook wel daarna door.

Randal:
[1: 04:15] Allang maar leuk. Zullen we heen, Jur?

Jurian:
[1: 04:17] Ja.

Randal:
[1: 04:17] Oké, tof. Gaan we doen. Meer informatie over ons staat op onze site.

Krijn Soeteman:
[1: 04:22] Dat is mnot.nl.

Randal:
[1: 04:24] En join onze slechter. Gingen 2500 charmante kapabel en gezellige nerdsje voor. Die kunnen vragen stellen aan de volgende gastneurds in het kanaal. vragen van de luisteraar. Word je nou vriend van de show, dan krijg je toegang tot het Clubhuis. Dat is een besloten kanaal op diezelfde Slack. Vier meetups per jaar. Stikken ze biefeltjes door je brievenbus. Geen reclame. Je luistert eerder aan de rest. En elke week met de pracht van een bonusaflevering. Voor nu hartelijk dank voor het luisteren. Tot de volgende keer.