355 – De verborgen 94%: een reis naar het begrijpen van het universum met Tristan Suerink
📄 Transcript (automatisch gegenereerd)
🎤 Tristan Suerink
Tristan Suerink is IT architect het handige neefje van Nikhef en helpt bij het bouwen van machines en netwerken die nieuw fundamenteel natuurkundig onderzoek mogelijk maken. Je hebt vast wel eens gehoord van atomen, quarks en zelfs het recent ontdekte Boson-deeltje. Dat zou de indruk kunnen wekken dat we best goed snappen hoe het universum werkt, en je vergeet daarom makkelijk dat er nog veel fundamenteel onderzoek nodig is. We weten namelijk van slechts 6% van de materie in het universum wat het is .
In Nederland staan we ons mannetje als het gaat om fundamenteel natuurkundig onderzoek. Nikhef is het nationaal instituut voor subatomaire fysica en hun onderzoekers doen onderzoek naar de elementaire bouwstenen van ons universum, hun onderlinge krachten en de structuur van ruimte en tijd. Voor fundamenteel natuurkundig onderzoek moet je machines bouwen die nu nog niet bestaan, en met dat onderzoek genereer je hoeveelheden data die de computers en netwerkapparatuur van vandaag nog helemaal niet op acceptabele snelheden kunnen verwerken. Tristan is daarom dagelijks betrokken bij het bedenken, ontwikkelen en testen van apparatuur die je pas over een aantal jaren zelf zou kunnen kopen.
Je ziet Tristan weinig in de media. Hij is een keer geïnterviewd door Tweakers, BNR en Randal sprak hem onlangs in de Fusix Podcast. In al die gevallen lag de nadruk op het verstouwen van ondenkelijke hoeveelheden data over ongekend lange afstanden en grandioze rekenkracht. Denk aan het uitvoeren van een DDOS-aanval groot genoeg om een internetprovider op de knieën te dwingen, 60 Terabit per seconde aan data van Genève naar Amsterdam brengen en het verzamelen van data door een tunnel van 11 kilometer naar de ondergrondse ‘meest stralingsvrije plek van het universum’. Een buitenkansje dus om zo’n interessante nerd als Tristan een paar hele slimme vragen te stellen.
Tijdschema
0:00:00 Reclame: ICT Group
0:03:39 Kennismaking met Tristan Suerink
0:06:40 De zoektocht naar onbekende deeltjes in het universum
0:09:14 Acquisitie van data en de uitdaging van datavolume
0:11:57 Belang van fundamenteel onderzoek voor menselijke ontwikkeling
0:15:58 Wetenschappelijke innovatie en maatschappelijke impact
0:20:28 Ontwikkeling van internetverbindingen en technologieën
0:22:19 Strategische beslissingen in de wetenschap
0:29:20 Nieuwe rekenclusters
0:34:41 High Performance vs High Throughput Computing
0:36:36 Samenwerking met fabrikanten
0:40:15 Netwerkapparatuur en technologie
0:42:26 Data-opslag en -verwerking
0:43:51 Optische communicatie en snelle glasvezels
0:51:23 Fysiek verdwenen harde schijf
0:55:45 Glasvezelproductie in Twente
0:59:51 Ontkrachte theorieën
1:02:17 Op zoek naar donkere materie
1:03:08 Brondatasensoren bij CERN
Randal…
Het heelal zet uit met een bepaalde snelheid. Enerzijds is er de energie van sterren, licht en warmte, die de uitzetting drijven.. Anderzijds is er een kracht die de uitzetting afremt, de zwaartekracht. Die twee zijn niet in balans. Als je de rekensom maakt zit er een fout in. De enige manier om de getallen kloppend te krijgen is ~94% meer massa en energie toe te voegen aan je rekensom. Maar: die 26.8% massa and 68.2% energie die we toe moeten voegen om de som kloppend te krijgen kunnen we niet zien en niet waarnemen. Daarom heten ze ‘dark matter’ en ‘dark energy’.
Overigens is dit een van de mogelijke oplossingen. Het kan ook zijn dat onze rekensom gewoon fout is, dat e=mc^2 niet klopt. Maar, dat is heel onwaarschijnlijk omdat we waar kunnen nemen dat het meestal klopt. In de LHC maken we ook anti-materie, en die botst dan met gewone materie, en daar klopt e=mc^2 dan wel.